Wilt u Ede beter leren kennen? Mooie gebouwen zien? De landgoederen bekijken en daarvan de geschiedenis leren kennen?Lees verder
Categorie archieven: Geschiedenis
Noorderkerk
In 1903 wordt de Noorderkerk aan de Amsterdamseweg geopend. De kerk is gebouwd op grond en met geld, geschonken door de heer George Jan Casper Cavaljé, voorheen hoedenmaker in Amsterdam.
Meer informatie over de heer Cavaljé op de website van de gemeente Ede
Het Angelusklokje op de Oude Kerk
Gedicht over het luidklokje op de Oude Kerk
In het voorjaar van 2014 werd de documentenverzameling van VOE beschikbaar in het gemeente archief. Deze verzameling bestaat uit bijna tienduizend stukken over de geschiedenis van Ede. Pamfletten, bekendmakingen, krantenartikelen, advertenties enz. Ook over de Buurt Ede-Veldhuizen zijn er veel documenten te vinden.
In deze documenten troffen wij een gedicht aan, uit de Edesche Courant van 27 januari 1965. Een dankgedicht geschreven door Hendrikus (Drikus) Heij* , buurtschrijver van de Buurt Ede-Veldhuizen van 1949 tot 1971. Geschreven ter gelegenheid van het aanbieden namens de geërfden van het luidklokje t.b.v. het Angelustorentje op de Oude Kerk. Drikus Heij werd 68 jaar en overleed op 2 mei 1975. Een historisch gedicht dat door delen van het gedicht ook nu nog altijd actueel lijkt.
Maar ook een gedicht dat de betrokkenheid van de Buurt met de Oude Kerk en het Angelustorentje weer actueel maakt. Eind 2013 ontdekte het Buurtbestuur dat het luidklokje al lange tijd niet meer luidde. Hierover werd contact opgenomen met het college van kerkrentmeesters van de Herv. Gemeente om dit onderwerp te bespreken. Echter financieel was de restauratie niet haalbaar en ook de Buurt beschikte niet over de middelen dit te financieren.
De Buurtrichter vond in de heer Jan Houweling uit Oud Alblas een persoon die de restauratie van de luidmotor pro deo voor zijn rekening wilde nemen. Na overleg met het college van kerkrentmeester, het testen van de elektrische installatie, de restauratie van de luidmotor en het vervangen van de ketting van het luidwiel door de heer Houweling kon in het voorjaar van 2014 de klok weer in werking worden gesteld. Sinds die tijd klinkt het heldere geluid van het klokje, bij huwelijken in de Oude Kerk, weer als vanouds over het dorp.
Geen Broere
September 2014
Anna Maria Moens
Anna Maria Moens stichtte in 1818 een kostschool in Huis Kernhem voor jongedames en jongeheren tot 12 jaar. Alle kinderen kwamen uit “gegoede kringen”.
Moens, geboren in 1775 en overleden in 1832, was behalve onderwijzeres ook dichter. Leerlingen die goed presteerden kregen van haar een speciaal voor dat doel geschreven gedicht. Anna Maria gebruikte voor haar lessen onder meer het door haarzelf geschreven “Zedenkundig Schoolboek”.
Na haar dood is ze begraven in het open veld, conform haar eigen wens. Za had voor dat doel een stuk grond in erfpacht verworven van de Buurtschap Ede Veldhuizen op de Paasberg. Haar leerlingen richtten daar een monument voor haar op. Op het monument staat het volgende gedicht:
Hier rust een eed’le vrouw,
De roem van haar geslacht,
Die met de teerste zorg
Het moeilijkst werk volbracht;
Zij wees aan ’t jeugdig hart
Het spoor naar beter leven,
En kweekte meenge bloem
Voor ’t hemelsch vaderland.
God nam haar van ons weg,
Haar taak was afgeweven,
Zij stierf en gaf haar geest,
Vertrouwend in Gods hand.
De eerste brandspuit
Op 5 mei 1721 belegden de heer van Kernhem, graaf Jan Hendrik van Wassenaer Obdam, buurtrichter van de Buurt Ede-Veldhuizen en Hendrick Otters, de schout (scholtis) van het ambt Ede (als hoofd van het dorpsbestuur) samen met de Buurtmeesters een Buurtspraak, zoals gebruikelijk, in het koor van de Oude kerk. Veel geërfden en naburen gaven gehoor aan het uitnodigende gebeier van er kerkklokken die opriepen ter buurtspraak te komen.
Buurtschrijver B. Kerkhoff notuleerde:
De “gebruiksaanwijzing”: